محمد هاشم میرزا شیخ الرئیس

در زادگاه‌ خود، سبزوار، به‌ كسب‌ دانش های مقدماتى‌ منطق‌، معانى‌ و بيان‌، بديع‌ و رياضيات‌ پرداخت‌. بخشى‌ از مقدمات‌ علم‌ را نزد پدرش‌ كه‌ ديپلمه دارالفنون‌، و آشنا به‌ زبان‌ فرانسه‌ و فن‌ تلگراف‌ بود، فرا گرفت‌.

به‌ دنبال‌ واقعه به‌ توپ‌ بستن‌ مجلس‌ به‌ امر محمدعلى‌شاه‌ افسر از سوي‌ مردم‌ سبزوار به‌ نمايندگى‌ دوره دوم‌ مجلس‌ شوراي‌ ملى‌ (1290-1288ش) برگزيده‌ شد و در دور سوم‌ (1294-1293ش) از نيشابور، و در دوره چهارم‌ (1302-1300ش) از طرف‌ مردم‌ مشهد، و از دوره پنجم‌ (1304-1302ش) تا نهم‌ (1314-1311ش) از سبزوار به‌ مجلس‌ شورا راه‌ يافت‌. او در ادوار نمايندگى‌ غالباً نيابت‌ رياست‌ مجلس‌ را داشت‌.
پس‌ از كودتاي‌ 1299ش‌ و تشكيل‌ كابينه سيدضياء طباطبايى‌، شاهزاده‌ افسر يكى‌ از دشمنان‌ سرسخت‌ اين‌ كابينه‌ در مجلس‌ شورا بود. در مجلس‌ پنجم‌ كه‌ پيشنهاد انقراض‌ سلطنت‌ قاجاريه‌ مطرح‌ شد، افسر يكى‌ از امضاكنندگان‌ ماده واحده‌ای بود كه‌ با تصويب‌ آن‌ سلطنت‌ قاجاريه‌ بر افتاد.

از پى‌ انقراض‌ حكومت‌ قاجار و تصميم‌ بر تشكيل‌ مجلس‌ مؤسسان‌ (15 آذر 1304) افسر از طرف‌ مردم‌ سبزوار به‌ نمايندگى‌ اين‌ مجلس‌ برگزيده‌ شد.

وی چندي‌ در زمره آزاديخواهان‌ فرقه دمكرات‌ بود.

محمدهاشم‌ افسر از پيشگامان‌ مبارزه‌ با استبداد قاجار بود و به‌ همين‌ سبب‌ از سبزوار به‌ مشهد تبعيد شد و پس‌ از 4 ماه‌ از اين‌ شهر رخت‌ به‌ نيشابور كشيد.

محمد رضا میرزا پسر فتحعلی شاه جد بزرگ شیخ الرئیس بود.

منطق‌ و كلام‌ را در محضر حاج‌ ميرزاحسن‌ حكيم‌ فراگرفت.

رياضى‌ و فلسفه‌ را در خدمت‌ محمداسماعيل‌ افتخار الحكما فرا گرفت.

شیخ الرئیس فقه‌ و اصول‌ را نزد حاجى‌ ميرزا حسين‌ مجتهد سبزواری آموخت‌.