تحصیلات
محل تحصیل
پس از تحصیلات مقدماتی به آموختن علم طب در دارالفنون تهران پرداخت ولی به دلیل علاقه به ادبیات، از آن دست کشید و به تحصیل در رشته ادبیات مشغول شد.
مناصب و مشاغل
نخست وزیر
( از ۱۳۰۴ه.ش. تا ۱۳۰۵ه.ش. )
اولین نخست وزیر
رضاشاه بود که در فاصله بین سوگند پادشاهی رضاخان در برابر مجلس موسسان تا تاجگذاری رسمی او،؛ امور کشور را اداره کرد. دخالت‌های
تیمورتاش ـ وزیر دربارـ و عدم سازش با اقلیت مجلس عامل استعفای او به دستور رضاشاه شد. (28 آذر 1304 تا 15 خرداد 1305)
در 29 شهریور 1312 ه.ش به فرمان رضاشاه،
مخبرالسلطنه هدایت مجبور به استعفا شد و فروغی با حفظ سمت در وزارت امورخارجه، مامور به تشکیل کابینه جدید شد. فروغی در دوران دوم نخست‌وزیری خود دست به یک سلسله فعالیت‌های فرهنگی زد. تأسیس دانشگاه تهران، تأسیس فرهنگستان ایران، برگزاری جشن هزاره فردوسی با شرکت ده‌ها تن از مستشرقان و ایران‌شناسان در مشهد...، تشکیل انجمن آثار ملی برای احیاء فرهنگ ملی ایران به همت او جامه عمل پوشید. تجدید ساختمان آرامگاه حافظ و تعمیر بنای سعدی از دیگر اقدامات فرهنگی او است. ریاست فرهنگستان و انجمن آثار ملی در دوران نخست وزیری اش با [خود] او بود. فروغی که روابط دوستانه ای با آتاتورک داشت، در دوران نخست وزیری اش رضاشاه را درتنها سفر خارجی اش در دوران سلطنت به ترکیه در 1313 ه.ش همراهی کرد. فروغی پس از واقعه مسجد گوهرشاد، به خاطر شفاعت محمدولی اسدی نایب‌التولیه آستان قدس رضوی (پدر دامادش) نزد رضا شاه، از نخست وزیری عزل و تا شهریور 1320 ه.ش خانه‌نشین شد.
در پی یورش متفقین به خاک ایران در 5 شهریور 1320 ه.ش رضاشاه فروغی را احضار می‌نماید. نخست وزیر وقت
علی منصور برکنار می‌شود و فروغی در جایگاه نخست وزیر مسئولیت مذاکره با متفقین را برعهده می‌گیرد. مذاکره فروغی با اسمیرنوف (سفیرکبیر شوروی) و سر ریدر بولارد (وزیرمختار انگلیس) موفقیت‌آمیز بود و توانست متفقین را متقاعد کند طرح تجزیه ایران را کنار بگذارند و انتقال سلطنت از رضاشاه به پسرش محمدرضا پهلوی را بپذیرند. فروغی حدود یکسال نخست وزیری پهلوی دوم را نیز برعهده داشت.
وزیر
( از ۱۳۰۹ه.ش. تا ۱۳۱۴ه.ش. )
در سال 1309 وزارت امور خارجه در کابینه هدایت به فروغی واگذار شد و در کابینه خود نیز این سمت را حفظ کرد.
( از ۱۳۰۵ه.ش. تا ۱۳۰۶ه.ش. )
رضاشاه، فروغی را برای وزارت جنگ در کابینه
مستوفی‌الممالک برگزید و او وزیر جنگ هر سه کابینه مستوفی‌الممالک بود، اما عملاً این وزارتخانه را رضاشاه اداره می‌کرد و فروغی عموماً در مأموریت به سر می‌برد.
در کابینه مستوفی‌الممالک (25 بهمن 1301)، وزارت امور خارجه به فروغی واگذار شد. در کابینه رضاخان (1302) وزارت امور خارجه به فروغی داده شد.
در7 آذر 1290 هـ.ش وزارت مالیه کابینه دوم
صمصام‌السلطنه به فروغی واگذار شد. در دوره سوم مجلس شورای ملی فروغی نماینده تهران بود اما با پذیرش وزارت مالیه کابینه
مشیرالدوله فروغی از نمایندگی مجلس سوم دست کشید. در کابینه مشیرالدوله (در 24 خرداد 1302) وزارت مالیه به فروغی واگذار شد. در کابینه دوم رضاخان (10شهریور 1302) فروغی به وزارت مالیه منصوب شد.
در ۲۰ آذر 1290ه.ش صمصام‌السلطنه کابینه خود را دوباره ترمیم کرد و این بار وزارت عدلیه را به فروغی سپرد. فروغی، قانون اصول محاکمات حقوقی را، که میرزا حسن‌خان مشیرالدوله تهیه کرده بود، به اجرا در آورد و بدین‌سان قدمی بزرگ در راه استواری عدلیه جدید برداشت. در ۲۵ مرداد ۱۲۹۳ ه.ش در کابینه مستوفی‌الممالک سرپرستی وزارت عدلیه به فروغی واگذار شد. پس از سقوط کابینه مشیرالدوله، به ریاست دیوان عالی تمیز رسید و با همکاری مشیرالدوله و سید نصرالله تقوی و دو سه نفر دیگر کمسیونی تشکیل دادند و به تهیه و تنظیم قانون اصول محاکمات جزایی پرداختند.
سفیر
( از ۱۳۰۶ه.ش. تا ۱۳۰۷ه.ش. )
در ۱۵ تیر ۱۳۰۶ برای برای حل اختلافات مرزی ایران و ترکیه، به سمت سفیر کبیر ایران در آن کشور منصوب شد. وی توانست دوستی دو کشور را تقویت نماید به گونه‌ای که آتاتورک، شاه ایران را به ترکیه دعوت کرد.
موسس
( از ۱۳۱۴/۰۲ه.ش. تا ۱۳۱۴/۰۹ه.ش. )
اولین رئیس فرهنگستان که پس از مغضوب شدن خانه نشین شد. با کنار گذاشته‌شدن فروغی از ریاست فرهنگستان، این مؤسسه کم‌کم به بیراه رفت و فروغی، با هدف آگاهی‌بخشی به افکار عمومی و جلوگیری از این کژروی‌ها «پیام من به فرهنگستان» را نوشت و به چاپ رساند.
رئیس
( ۱۳۰۸ه.ش. )
فروغی در 18 تیر 1307 به عنوان نمایندهٔ ایران به جامعه ملل در شهر ژنو رفت و در کنفرانس خلع سلاح ژنو شرکت کرد و ریاست هیات نمایندگی ایران در جامعه ملل هم به فروغی سپرده شد. در جریان دهمین اجلاس مجمع عمومی جامعه ملل به ریاست جامعه ملل برگزیده شد.
( ۱۲۸۹ه.ش. )
دوره دوم مجلس شورای ملی (1290-1288) نماینده مردم تهران بود. پس از استعفای
مستشارالدوله صادق در 16خرداد 1289 هـ.ش در 35 سالگی، به ریاست مجلس شورای ملی رسید. پس از مدتی محمدعلی فروغی از ریاست مجلس کناره‌گیری کرد و در مقام نایب‌رئیس مجلس در کنار
میرزاحسین‌خان موتمن‌الملک، به کار خود ادامه داد.
از همان ابتدای تاسیس مدرسه، محمدعلی فروغی به مترجمی و سپس معلمی در این مدرسه پرداخت و برگردان‌های او کتاب‌های درسی مدرسه به شمار می‌رفت. محمدعلی فروغی پس از درگذشت پدرش (در سال 1325ه.ق. / 1286 ش.) در 32 سالگی به ریاست مدرسه علوم سیاسی برگزیده شد.
عضو
( از ۱۳۱۷ه.ش. )
( ۱۲۹۸ه.ش. )
فروغی در سال 1298 ه.ش به عنوان عضوی از هیات نمایندگی ایران به کنفرانس صلح پاریس (۱۹۱۹) رفت و تلاش کرد دعاوی مالی و سیاسی ایران را مطرح کند. او و دیگر همکارانش در آن کنفرانس نتایج مثبتی نگرفتند و خسارت سنگین ایران در جنگ جهانی اول پرداخت نشد.
مدرس
کارمند
( از ۱۲۷۳ه.ش. )
در آخرین سال سلطنت
ناصرالدین شاه به عنوان مترجم انگلیسی و فرانسه به خدمت دارالترجمه شاهی درآمد پس از مدتی به تدریس در مدارس جدید آن روز پرداخت.
آثار
نویسنده
( ۱۲۸۴ه.ش. )
نخستین کتاب درسی علم اقتصاد در ایران است که یک سال پیش از مشروطه، در سال 1284 ه.ش با برگردان و نگارش میرزا محمدعلی ذکاءالملک، به چاپ رسیده است.
در این کتاب که کمی پس از صدور فرمان مشروطیت به چاپ رسید، برای نخستین بار، مفاهیم کلی حقوق اساسی به صورت روش‌مند و منسجم مطرح می‌شوند. یکی از برجستگی‌های این کتاب، واژه‌سازی و معادل‌یابی در علم حقوق است.
( از ۱۳۱۰ه.ش. )
جلد اول آن در سال 1310 منتشر شد. جلد دوم و سوم به ترتیب در سال‌های 1318 و 1320 انتشار یافت. این کتاب نخستین اثر دقیق و منظم از فلسفه غرب در ایران است.
مترجم
روابط خانوادگی
نام پدر
نام پسر
نام برادر
سایر موارد
نام شاگردان وی
در دارالفنون استاد ادبیات فارسی دهخدا بود که گاهی تدریس را به دهخدا می سپرد.
