با به تخت نشستن اغا محمدخان، برادرش مرتضی قلی خان به روسیه فرار کرد و از عوامل برانگیزاننده لشگرکشی روسیه به ایران در زمان کاترین و به سرکردگی زبوف بود. با مرگ نابهنگام کاترین، سپاه روسیه عقب نشینی کرد و مرتضی قلی خان مقیم روسیه باقی ماند.
مرتضی قلی خان، همراه برادرانش رضا قلی خان و مصطفی قلی خان علیه قدرت یابی آغا محمد خان در مازندران ایستادند و آغا محمد برادر دیگرش، جعفر قلی خان را به دفع ایشان فرستاد که توانست برادران مخالفش را مغلوب کند.