آخرین ویرایش : July 24, 2012

ناصر الدین شاه قاجار

مناصب و مشاغل


پادشاه

حکومت قاجار

( از ۱۲۶۴/۱۰/۱۴ه.ق. تا ۱۳۱۳/۱۱/۱۷ه.ق. )
ناصرالدین چهارمین شاه از دودمان قاجار و دارای طولانی‌ترین دوره پادشاهی (نزدیک به پنجاه سال) بود. در دوران پادشاهی او، رقابت دو قدرت روسیه و انگلستان برای اعمال نفوذ در کشور ایران شدت گرفت و بخش هایی از ترکمنستان، هرات و سیستان و بلوچستان به موجب پیمان های سیاسی با روسیه و انگلستان از ایران جدا شدند و مرزهای زمینی ایران با همسایگانش مشخص و دقیق شدند.
رکود اقتصادی و کمبود درآمد حکومت باعث شد ناصرالدین شاه به فروش املاک خالصه و مناصب و مشاغل دولتی دست بزند که به گسترش فساد و زد و بند در میان درباریان انجامید. اشتیاق ناصرالدین شاه به سفر فرنگ (سه بار در سال های 1290 ه.ق، 1295 ه.ق و 1306 ه.ق) و مصنوعات اروپایی مانند عکاسی، نقدینگی خزانه را به شدت کاهش داد و شاه به فروش امتیاز به خارجیان روی آورد که اقتصاد داخلی و تجارت خارجی را تضعیف کرد و باعث نارضایتی بازرگانان و روحانیون شد. این نارضایتی به شکل جنبش تحریم تنباکو علیه واگذاری امتیاز رژی ظاهر شد. در نهایت اوضاع نابسامان سیاسی و اقتصادی زمینه ساز انقلاب مشروطه در ده سال بعد شد.

حاکم

منطقه آذربایجان


در ۱۲۶۳ هـ ق بهمن میرزا به روسیه فرار کرد و محمدشاه، ناصرالدین را به درخواست خودش حاکم آذربایجان کرد. در این مدت ولیعهد با مسائل جدی حکمرانی آشنا شد.


گرایشات


مخالف با


حوادث مهم زندگی


نام قاتل

میرزا رضا کرمانی


در آستانهٔ مراسم پنجاهمین سال تاجگذاری در سال 1313 ه.ق به دست میرزا رضای کرمانی یکی از پیروان سید جمال الدین اسدآبادی در حرم شاه عبدالعظیم ترور شد.


روابط خانوادگی


نام همسر

نام پدر

نام پسر

کامران میرزا نایب السلطنه


کامران میرزا فرزند سوم ناصرالدین شاه بود.

مسعود میرزا ظل السلطان


مسعود میرزا بزرگترین پسر ناصرالدین شاه بود.

نصرت الدین میرزا سالار السلطنه



مظفرالدین شاه قاجار



نام دختر

نام مادر

ملک جهان خانم


او پس از آنکه پسرش شاه شد، مهد علیا لقب گرفت.

نام برادر

نام خواهر

نام پدربزرگ

نام نوه

دارای رابطه خانوادگی با

علیقلی میرزا اعتضاد السلطنه


اعتضادالسلطنه عموی پدر ناصرالدین شاه بود.

فرهاد میرزا معتمدالدوله



فرهاد میرزا معتمدالدوله عموی ناصرالدین شاه بود.

سلطان مراد میرزا حسام السلطنه



مراد میرزا عموی ناصرالدین شاه بود.

بهرام میرزا معزالدوله

( از ۱۲۹۵ه.ق. )
معزالدوله که عموی ناصرالدین‌شاه بود.

امیر دوست محمد خان معیر الممالک (پنجم)


معیرالدوله داماد ناصرالدین شاه بود.

تاج الملوک


تاج الملوک دختر تنها خواهر تنی ناصرالدین شاه بود و نیز ناصرالدین شاه پدر شوهر (مظفرالدین شاه) تاج الملوک بود.

همدم الملوک


همدم الملوک دختر تنها خواهر تنی ناصرالدین شاه بود و نیز همسر بزرگترین پسر ناصرالدین شاه، ظل السلطان بود.

انوشیروان خان عین الملک


عین الملک پسردایی ناصرالدین شاه بود. و همین امر اسباب ترقی او را فراهم آورد.

علی خان دولو قاجار ظهیرالدوله


ظهیرالدوله داماد ناصرالدین شاه بود.

خانلر میرزا احتشام الدوله


خانلر میرزا عموی ناصرالدین شاه بود.

ملک تاج نجم السلطنه


ناصرالدین شاه پسرعموی ملک تاج خانم بود.

امام قلی میرزا عماد الدوله


یکی از دختران امامقلی میرزا به نام سرورالسلطنه دو سال و چهار ماه پس از ازدواج با ناصرالدین شاه درگذشت.

ابوالفتح میرزا مویدالدوله

( از ۱۲۸۶ه.ق. )

ابوالفتح ميرزا در 1286ق با افسرالدوله، دختر ناصرالدين شاه، ‌ازدواج كرد و نيز در همان سال كامران ميرزا نايب‌السلطنه، پسر شاه، خواهر او را به زني گرفت، بدين‌سان اعتبار و نفوذ ابوالفتح ميرزا در دستگاه سلطنت و دولت فزوني يافت.

محمد گروسی امین خاقان


ناصرالدین شاه شوهر خواهر ــ امینه اقدس ــ محمد گروسی بود.

محمد تقی خان معمارباشی



ناصرالدین شاه با منیرالسلطنه دختر محمدتقی خان ازدواج کرد.

محمد ابراهیم خان وزیرنظام



ناصرالدین شاه شوهرخواهر وزیرنظام بود.

حمزه میرزا حشمت الدوله


حشمت الدوله عموی ناصرالدین شاه بود.

میرزا عبدالله خان انتظام الدوله یوشی


عایشه خانم و لیلی خانم دو تن از همسران ناصرالدین شاه، خواهران انتظام الدوله بودند.

ابراهیم نوری انتظام‏ الدوله


با افتخار السلطنه کوچکترین دختر ناصرالدین شاه که دخترعمه اش هم بود، ازدواج کرد.

سلیمان خان قوانلو قاجار


سلیمان خان دایی ناصرالدین شاه بود.

عیسی خان اعتماد الدوله


اعتماد الدوله دایی ناصرالدین شاه بود.

مهدی قلی خان مجد الدوله


مجدالدوله پسردایی و داماد ناصرالدین شاه بود.

حسین خان اعتضاد الملک


اعتضادالملک همسر والیه دختر ناصرالدین شاه بود.

سید زین‎العابدین امام جمعه


امام جمعه داماد شاه بود.

علینقی میرزا رکن الدوله


ناصرالدین شاه عموی علینقی میرزا رکن الدوله بود.

علی خان ارشد الدوله


بعد مرگ ناصرالدین شاه، دخترش اخترالدوله از ملیجک جدا شد و پس از چندی به همسری ارشدالدوله در آمد.

امیر اصلان خان مجد الدوله


مجدالدوله دایی ناصرالدین شاه بود.


ناصر الدین شاه قاجار

تاریخ تولد ۱۲۱۰/۰۴/۲۵ه.ش.
تاریخ درگذشت ۱۲۷۵/۰۲/۱۱ه.ش.
محل تولد منطقه تبریز
دهکده کهنمو، از توابع تبریز
محل درگذشت شهر ری
در حرم شاه عبدالعظیم
ملیت کشور ایران
مدفن حرم شاه عبدالعظیم حسنی در شهر ری

توضیحات بیشتر:
  • پیش از پادشاهی ناصرالدین میرزا خوانده می‌شد، در 1264 ه.ق پس از مرگ پدرش به تخت نشست.
  • در 1268 از سوی پیروان ملاعلی ترشیزی که نایب سیدعلی محمد باب بود، در تهران ترور شد که جان به در برد.
  • نخستین پادشاه ایران بود که به اروپا سفر کرد.
  • نخستین پادشاه ایران بود که عکاسی کرد و خاطرات خود را نوشت.

done in 0.1086 seconds